📚मिशन नवोदय 2024📚

प्रश्न :- खालील उतारा कालजीपुर्वक   वाचा व त्यावरील  प्रश्नांची ऊत्तरे लिहा.

नाताळ सणामध्ये भेटवस्तू देण्याची प्रथा अत्यंत महत्त्वाची आहे. विशेषतः लहान मुले ह्या सणाची खूप आतुरतेने वाट बघतात. सांताक्लॉज येऊन मुलांना भेट वस्तू आणि खाऊ देतात अशी मुलांना समज असते. महाराष्ट्रातील ख्रिस्ती लोक दिवाळीप्रमाणे या दिवशी करंज्या व अन्य खाद्यपदार्थांचे एकमेकांस आदान-प्रदान करतात. लहान मुलांना सांताक्लॉजच्या वेषात येऊन भेटवस्तू देतात.या दिवशी ख्रिश्चन अनुयायी एकमेकांना विविध भेटवस्तू, शुभेच्छा पत्रे देऊन परस्पर अभिनंदन करतात. आपल्या घरात रोषणाई करतात. घराला सजवतात. ‘ख्रिसमस वृक्ष सजावट’ करतात जे की  नाताळसाठी सजवलेले सूचिपर्णी झाड असते. हे झाड ह्या सणाचा एक अविभाज्य घटक आहे. ख्रिसमस ट्री हे स्वर्गातल्या ईडन बागेतील झाड व क्रूसाचे झाड यांचे प्रतीक आहे. या सणावर चॉकलेट केक बनवले जाते.  हा सण लहान थोर सर्वजन अति उत्साहाने आनंदाने साजरा करतात. हा सण सर्वाना एकत्र आणण्याचा सण आहे.

1)ख्रिश्चन अनुयायी या दिवशी क़ाय करत नाहीत.

A) एकमेकांना विविध भेटवस्तू, शुभेच्छा पत्रे देतात.

 B)आपल्या घरात रोषणाई करतात.

C  ‘ख्रिसमस वृक्ष सजावट’ करतात जे की  नाताळसाठी सजवलेले अशोकाचे झाड़ असते.

D)घराला सजवतात.

2)  अन्य खाद्यपदार्थांचे एकमेकांस *आदान-प्रदान* करतात. येथे आदान-प्रदान म्हणजे ....

A) आमंत्रण-निमंत्रण

B)ये- जा

C)देवाण - घेवाण,

D) खाने- पीने

3) नाताळ सणामध्ये खालीलपैकी क़ाय देतात ?

A)भेटवस्तू

B)चॉकलेट

C) शुभेच्छा पत्र

D)वरील सर्व

4) लहान मुलांना वेशांतर करून कोण भेटवस्तू देतात असा समज आहे.

A)ख्रिश्चन अनुयायी

B)ख्रिस्ती लोक

C)ख्रिसमस वृक्ष

D)सांताक्लॉज

5) अनुयायी म्हणजे ....

A)शिष्य

B)धर्मगुरु

C)देव

D)भक्त

6) हे झाड ह्या सणाचा एक अविभाज्य घटक आहे.

या वाक्यातील हे झाड़ म्हणजे

A) शुभेच्छापत्र

B)चॉकलेट

C)सुचिपर्णी

D)चॉकलेट केक

7)हा सण सर्वाना आणनाराआहे.

A) मौजमजा

B) एकत्र

C) स्त्रीपुरुष समानता

D) वृक्षप्रेम

8) रीत या शब्दासाठी उताऱ्यात आलेला प्रतिशब्द आहे. 

A) अनुयायी

B) वेष

C)प्रथा

D) खाऊ

9)या दिवशी करंज्या व अन्य खाद्यपदार्थांचे एकमेकांस आदान-प्रदान करतात.येथे या दिवशी म्हणजे...

A) दीवाळी

B)नाताळ

C)दसरा

D)पोंगल

10) उताऱ्यानुसार नाताळ ह्या सणाची कोण खूप आतुरतेने वाट बघतात.

 A)सांताक्लॉज

B)ख्रिश्चन अनुयायी

C)ख्रिस्ती लोक

D) लहान मुले

🔹विजय गिरी सर

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

*📚ऊत्तरे*

1-C  2-C   3-D 4-D 5-A

6-C 7-B  8-C  9-B 10-D

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

 प्रश्न :- खालील उतारा वाचा व त्यावरील प्रश्नांची उत्त्तरे लिहा.

1) उताऱ्यातिल माणसे मोठे जात असावित ?

A) फिरायला

B) बैल बाजाराला

C)उस तोडनीला

D) यात्रेला

2) सगळ्या तोडनीवाल्यांनी आपल्या गाड्या कुठे सोडल्या?

A) मंदिरा जवळ

B) इंग्रजी शाळेजवळ

C) मराठी शाळेजवळ

D)बैलाच्या मानेंजवळ

3) चुकिची जोड़ी कोणती ?

A) दामू - नदिवर बैल पाणी पाजली

B) बायका - चुली पेटवल्या

C) तारा - पाणी आनले

D) पोरानी - बादल्या घेतल्या.

4) मनात विचारांचे वादळ येणे या  अर्थाचा कोणता वाक्प्रचार उताऱ्यात आला आहे?

A) डोळ्यासमोर येणे

B)मनात काहूर उठणे

C) पाणी पाजने

D) अंग खाजवने

5) शंकर ला उमगलच नाही या वाक्यात उमगल नाही म्हणजे...

A) जमले नाही

B) आठवले नाही

C)समजले नाही

D) विसरले नाही 

6) आपला नसलेला या अर्थाने उताऱ्यात आलेला प्रतिशब्द आहे ?

A) काहुर

B) झिरा 

C) परका

D) पीठल

*📚उत्त्तरे*

उतारा 1

1- C  2-C  3-C  4-B  5-C   6-C

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

  📚मिशन नवोदय 2024📚

प्रश्न  :- खालील सर्व उतारे काळजीपुर्वक वाचा व उत्त्तरे लिहा.

              उतारा 1

जीवनात यश मिळवण्यासाठी कठोर परिश्रम खूप महत्वाचे आहेत. कठोर परिश्रम करणारी व्यक्ती कधीही अपयशी ठरत नाही. सराव करत राहणे हे माणसाचे कर्तव्य असले पाहिजे. कष्ट न करता सर्व काही साध्य करू इच्छिणारे लोक आळशी असतात. कठोर परिश्रम करणारा माणूस त्याच्या मेहनतीच्या जोरावर खूप काही मिळवतो. या जगात आल्यावर प्रत्येकजण कुशल होतो. श्रमाचे फळ सदैव गोड असते, ही श्रद्धा आहे. माणसाने जीवनात कष्ट करत राहावे, अशी प्रेरणा आपल्याला महापुरुषांच्या जीवनातून मिळते. जीवनात आनंद मागून किंवा खरेदी करून मिळत नाही, तो मिळवण्यासाठी प्रयत्न करावे लागतात. खरे तर श्रम ही जीवनाची मौल्यवान गुरुकिल्ली आहे. कठोर परिश्रम आणि सरावाने, जीवनाच्या निर्जन जंगलात तुम्हाला स्वतःसाठी हवा तो मार्ग बनवा.

1. जीवनात कठोर परिश्रम आवश्यक आहे:

(a) आरामदायी जीवनासाठी

(b) पैसे मिळवण्यासाठी

(c) स्पर्धेसाठी

(d) यश मिळवण्यासाठी

2. माणसाचा धर्म आहे:

(a) पूजा करणे

(b) इतरांना पराभूत करणे

(c) सराव करत राहा

(d) चोरी करणे

3. श्रम नेहमी मोबदला देते.

(a) वाईट

(b) चांगले

(c) गोड

(d) आंबट

4. 'अनमोल' साठी परिच्छेदात वापरलेला शब्द आहे:

(a) सराव

(c) मौल्यवान

(b) प्रेरणा

(d) महान माणूस

5. लोक कुठे कुशल बनतात?

(a) घरी

(b) कुटुंबात

(c) शाळेत

(d) जगात

         उतारा 2

जेव्हा एखादा रोग खूप कमी वेळात व्यापक भागात पसरतो आणि अनेक मृत्यूंना कारणीभूत ठरतो तेव्हा त्याला महामारी म्हणतात. अचानक पसरल्यामुळे त्याचे निदान, उपचार इत्यादीबाबत पुरेशी माहिती उपलब्ध नाही. त्यामुळे नियंत्रणात अडचण येत आहे. आजकाल कोविड-19 नावाचा आजार एवढा महामारी बनला आहे की तो जगभर पसरला आहे.याआधीही आपल्या देशात प्लेग, कॉलरा, फ्लू, चेचक यांसारखे आजार साथीच्या स्वरूपात पसरले होते, परंतु त्यांचा प्रसार फारसा झाला नाही आणि त्यावर नियंत्रण मिळवण्यात आले. कोविडसाठी लस आणि औषधांची चाचणी केली जात आहे. आशा आहे की हे लवकरच उपलब्ध होतील. तोपर्यंत स्वत:चे रक्षण करण्यासाठी आपल्यालाच खबरदारी घ्यावी लागेल.

1. निवेदक कोविड-19 साथीच्या आजारावर नियंत्रण ठेवण्याबाबत आशावादी आहे कारण

(a) कोणताही आजार फार काळ टिकत नाही.

(b) तो लस आणि औषधांवरील संशोधनाशी संबंधित आहे.

(c) लसी आणि औषधांवर चाचण्या केल्या जात आहेत.

(d) लोक स्वतः स्वच्छता राखत आहेत.

2. 'विस्तार' साठी परिच्छेदात वापरलेला शब्द आहे

(a) व्यापक

(c) उपलब्ध

(b) पसरणे

(d) पुरेसे

3. 3 महामारी नियंत्रनात अडचण येत आहे कारण....

(a) ते घातक रोग असतात

(b) रोगाबाबत पुरेशी माहिती नसल्याने

(c) औषधी उपलब्ध नाही

(d) त्याचा खूप प्रसाद झाला.

4. महामारी हा रोग आहे जो

(a) महान लोकांना मारणे

(b) वृद्ध लोकांच्या मृत्यूचे कारण

(c) एकाएकी विस्तीर्ण भागात पसरून मृत्यू ओढवतो

(d) डॉक्टरांना समजले नाही

5. ही महामारी भारतात कधीही पसरली नाही

(a) प्लेग

(b) कॉलरा

(c) चेचक

(d) न्यूमोनिया

       उतारा 3

महात्मा ज्योतिबा फुले (ज्योतिराव गोविंदराव फुले) हे 19व्या शतकातील प्रमुख समाजसेवक मानले जातात. ज्योतिबांचे संगोपन सगुणाबाई नावाच्या दाईने केले. जातिभेदामुळे त्यांना शाळा सोडावी लागली. अरबी-फारसी विद्वान गफ्फार बेग मुन्शी आणि वडील लिजीत साहेब हे ज्योतिबांचे शेजारी होते. मुलाची ज्योतिबाची प्रतिभा आणि शिक्षणाची आवड पाहून त्यांनी त्याला पुन्हा शाळेत पाठवण्याचा प्रयत्न केला. सदाशिव बल्लाळ गोंदवे या मित्रासोबत ते समाज, धर्म आणि देशाचा विचार करायचे. ते शिक्षणापासून वंचित होते. या स्थितीचे ज्योतिबाला फार वाईट वाटले. महिला आणि दलितांच्या शिक्षणासाठी त्यांनी सामाजिक संघर्षाचा भार उचलला.

1. ज्योतिबा फुलेंना शाळेमुळे शाळा सोडावी लागली.

(a) समाजसुधारक असणे

(b) शिक्षणात रस नाही

(c) अनाथ असणे

(d) जातिभेद

2. जोतिबा फुले यांचे पालनपोषण कोणी केले?

(a) त्याची आई

(b) एक दाई

(c) त्याचे वडील

(d) समाज

3. जोतिबा फुले यांनी कोणाच्या उद्धारासाठी कार्य केले?

(a) फक्त स्त्री शिक्षण

(b) दलित

(c) दलित आणि महिला शिक्षण

(d) सर्वांसाठी शिक्षण

4. जोतिबा फुले यांनी देशाचा विचार कोणासोबत केला?

(a) सदाशिव बल्लाळ गोंदवे

(b) गफ्फार बेग मुन्शी

(c) फादर लीजिट

(d) सगुणाबाई

5) विद्वान' या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द आहे:

(a)निरक्षर

(b) साक्षर

(c) मूर्ख

(d) अहंकारी

          उतारा 4

खरे नायक लोकांना त्यांच्या प्रेमाच्या सामर्थ्याने कायमचे बांधतात. शौर्य अनेक प्रकारे व्यक्त केले जाऊ शकते, कधी लढून, मरण पत्करून, रक्त सांडून, तोफ-तलवारीसमोर बलिदान देऊन, तर कधी जीवनातील गूढ सार आणि सत्याच्या शोधात, बुद्धासारखे राजे निर्विकार होऊन शूर बनतात. शौर्य ही एक प्रकारची प्रेरणा आहे. जेव्हा जेव्हा विकास होतो तेव्हा एक चमक, एक रंग असतो. जगभर पसरलेला झरा. शौर्य नेहमीच अद्वितीय आणि नवीन असते, नायक बनवण्याचे कोणतेही कारखाने नसतात, ते देवदाराच्या झाडासारखे जीवनाच्या जंगलात स्वतःच जन्म घेतात आणि कोणीही त्यांना पाणी न देता किंवा त्यांना दूध न देता वाढतात. "जीवनाच्या मध्यभागी राहा आणि सत्याच्या खडकावर ठामपणे उभे रहा. जेव्हा तुम्ही बाह्य पृष्ठभाग सोडून जीवनाच्या आतील स्तरांवर पोहोचाल तेव्हाच नवीन रंग उमलतील." हा शौर्याचा संदेश आहे.

1. शौर्य कोणत्या प्रकारची प्रेरणा आहे?

(a) अंतर्गत

(c) परिणाम

(b) बाह्य

(d) हे सर्व

2. देवदाराच्या झाडाची तुलना कशाशी करण्यात आली आहे?

(a) अन्न आणि पेय

(b) नायकांचे

(c) माणसाचे

(d) शौर्याचे

3. खालीलपैकी कोणता प्रकार शौर्याचा नाही?

(a) राग

(b) युद्ध

(c) त्याग

(d) देणगी

4. शौर्य हा एक विशेष गुण आहे

(a) नवीनता

(b) कॉपी करणे

(c) विनोद

(d) करुणा

5. शौर्याचा संदेश काय आहे?

(a) कोणत्याही किंमतीवर युद्ध जिंकण्याचा निर्धार

(b) बुद्धासारख्या राजाप्रमाणे अलिप्त राहणे

(c) उद्देशासाठी सत्यावर खडकासारखे ठाम

d)नेहमी निरोगी आणि वेगळे राहने

📚उत्त्तरे

उतारा 1

1- D   2-C  3-B   4-C   5-D

उतारा 2

1-D    2- B  3-B  4-C   5-D

उतारा 3

1- D   2-B   3-C  4- A  5- C

उतारा 4

1- A  2-B   3-A  4-A  5-C

➖➖➖➖➖➖➖➖

💫विजय गिरी सर

एकलव्य स्टडी सर्कल रिसोड़

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

  हे माहित आहे का तुम्हाला ??

Educational Short forms- Long forms

👉NAS:- National Achievement Servey (राष्ट्रीय संपादणूक सर्वेक्षण)

👉NIPUN:- National Initiative for Proficiency in Reading with Understanding and Numeracy.( 5 जूलै 2021)

👉STARS:- Strengthening Teaching-Learning and Results for States.(राज्यातील शिक्षण पध्दतीतील अध्यापन-अध्ययन व परिणाम याचे बळकटीकरण)

👉FLN:*-Foundational Literacy and Numeracy ( पायाभूत साक्षरता आणि संख्याज्ञान)

👉DIET:- District Institute for Education and Training.(जिल्हा शिक्षण व प्रशिक्षण संस्था)

👉NISHTHA:- National Initiative for School' Heads and Teachers' Holistic Advancement.

👉PAT (Test):- Periodic Assessment Test.( नियतकालिक मूल्यांकन चाचणी)

👉UDISE:-Unified District Information System for Education.(शिक्षणाकरिता एकरूप जिल्हा माहिती प्रणाली)

👉SCERT:- State Council of Educational Research and Training.( राज्य शैक्षणिक संशोधन आणि प्रशिक्षण परिषद)

👉NCERT:- National Council of Educational Research and Training (राष्ट्रीय शैक्षणिक संशोधन आणि प्रशिक्षण परिषद)

👉NEP2020:- National Education Policy 2020( राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण 2020)

👉LOs:- Learning Outcomes (अध्ययन निष्पत्ती)

जवाहर नवोदय विद्यालय प्रवेश परीक्षा 2024 

20 जानेवारी इयत्ता 5 वी साठी होणाऱ्या नवोदय प्रवेश परिक्षेचे प्रवेशपत्र उपलब्ध झाले आहेत. खालील लिंक वर registration नंबर व जन्म तारीख़ टाकून प्रवेशपत्र डाऊनलोड करु शकता.

          🎯📚मिशन नवोदय 2024📚🎯

                  📚उतारा 1📚

 रिसोड हे एक पौराणिक शहर आहे. रिसोडचे मूळ नाव ऋषिवट असे आहे. असे म्हणतात की रिसोड परिसरात पुराणकाळी असंख्य वडाची झाडे होती. तिथे ऋषिमुनी तपस्या करीत असत. रामायणात उल्लेख असणारा दंडकारण्याचा हा भाग आहे. संतांची भूमि म्हणून रिसोडची ख्याती पूर्वीपासून आहे. या ठिकाणी अनेक महादेवाची प्राचीन मंदिरे आहेत. अजूनही या परिसरात उत्खननात महादेवाच्या पिंडी सापडतात. रंगारी लोकांचे शहर म्हणून सुद्धा रिसोडची ख्याती होती. रिसोड हे तलावांचे गाव म्हणून प्रसिद्ध होते. या तलावांमुळे रिसोडला नेहमीच लष्कर आपले तळ ठोकून असत. १७२४ साली येथील रहिवाशांनी हे तलाव नष्ट केले. तरीही आजतागत पिंगलाक्षी देवी तलाव अस्तित्वात आहे.

प्रश्न 1) खालीलपैकी क़ाय रिसोड़ शहराची ख्याति नाही.

A) तलावांचे गाव

B)रंगारी लोकांचे शहर

C)संतांची भूमी

D)ऋषिमुनी चे शहर

2) परिच्छेदात कोणत्या तलावाचा उल्लेख आलेला आहे.

A) रंगारी

B) दण्डकारण्य

C) पिगलाक्षी

D)ऋषिवट

3)रिसोड हे एक पौराणिक शहर आहे.  या वाक्यात पौराणिक हा शब्द आहे.

A)नाम

B) विशेषण

C)क्रियापद

D)क्रियाविशेषण

4) प्रसिद्धि या शब्दासाठी उताऱ्यात आलेला प्रतिशब्द आहे.

A) ख्याती

B) खाती

C)माहिती

D) महती

5)रिसोडचे मूळ नाव ऋषिवट असे कशावरुन पडले असावे.

A) तलावांमुळे

B)रंगारयामुळे

C) ऋषि व वडाचे झाड़ामुळे

D) महादेवाच्या पिंडी मुळे

6) या परिसरात उत्खननात महादेवाच्या पिंडी सापडतात. या वाक्यात *उत्खनन* हा शब्द सांगतो.

A)जमिनीमध्ये गाडले गेलेले अवशेष उकरून काढने

B)उकरणे

C)पूरणे

D)साफ करणे

                 उतारा 2

मराठवाडा आणि विदर्भाचे विभाजन करणाऱ्या पैनगंगा नदीवरील  सहस्त्रकुंड धबधबा खरोखरीच नयनरम्य आहे. अंदाजे ३०-४० फूट उंची वरून कोसळणारा हा धबधबा आपले खरे रोद्र रूप धारण करतो ते ऑगस्ट-सप्टेंबर महिन्यात. डोळ्याचे पारणे फेडणारा हा धबधबा प्रत्येक वेळी आपले वेगळे रूप दाखवतो. पैनगंगेच्या मराठवाड्याच्या बाजूकडून दुधाचा महापूर भासणारा एकच धबधबा दिसतो. हा धबधबा अगदी १५-२० फुटावरून पाहता येतो . खडकावरील शेवाळ्यामुळे खूप जवळ जाणे धोक्याचे असले तरी थोडी काळजी घेतली तर खडकावरवर बसून पाण्याचे तुषार झेलत अंग ओलेचिंब झालेलेसुद्धा कळत नांही. नदीच्या विदर्भाच्या बाजूकडून मात्र ४ -५ अप्रतिम धबधबे पहावयास मिळतात. धबधब्याजवळ छोटासा बगीचा असला तरी पर्यटकांसाठी आवशक सोयी इथे उपलब्ध नसल्यामुळे अतिशय नयनरम्य, नितांत सुंदर परिसर लाभूनही हा धबधबा दुर्लक्षित राहिला आहे.

1)सुंदर परिसर असुनही सहस्त्र कुंडधबधबा दुर्लक्षित राहिला आहे कारण..

A) धबधबा खुप ऊंच असल्याने

B)पर्यटकांसाठी आवशक सोयी उपलब्ध नसल्याने

C)छोटासा बगीचा असल्याने

D)मराठवाड़ा विदर्भ वादामुळे

2)सहस्त्रकुंड धबधबा अंदाजे उंची वरून कोसळतो.

A)4-5 फुट

B)15-20 फुट

C)30-40 फूट

D)निश्चित सांगता येत नाही.

3) हा धबधबा पाहण्यासाठी योग्य काळ कोणता ?

A) जानेवारी फेब्रूवारी

B)ऑगस्ट-सप्टेंबर

C)वर्षभर केव्हाही

D)पावसाळ्यात

4) धबधब्या च्या खूप जवळ जाणे धोक्याचे आहे कारण

A) खुप ऊंच असल्याने

B) खुप खोल असल्याने

C)खड़कावर शेवाळ असल्याने

D)भोवती तार कुंपण नसल्याने

5)डोळ्याचे पारणे फेडने म्हणजे...

A) डोळे दिपने

B)डोळे विस्परने

C)पाहुन समाधान होने

D)निश्चय करने

6) पैनगंगा नदीवरील  सहस्त्रकुंड धबधबा खरोखरीच नयनरम्य आहे. या वाक्यात विशेषण आहे

A)पैनगंगा

B)धबधबा

C) नयनरम्य

D)आहे.

💫 विजय गिरी सर

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

उत्त्तरे

🔹उतारा 1 

1- D  2- C    3-B  4-A    5 C 6-A

🔹उतारा 2 

1-B   2-C     3-B  4-C    5-C  6-C